कुंभारीण माशी म्हणजे भिंगुरटी, एक अळी पकडून आणते आणि तिला भिंतीशी बांधलेल्या घरट्याला बांधून ठेवते. ती अळी मरणाच्या भीतीने ग्रस्त होऊन त्या कुंभारीण माशीचा तीव्र ध्यास घेते. इतका कि त्या ध्यासापायी अळीचे कुंभारीण माशीत रुपांतर होते, आणि ती अळी उडून जाते. त्याप्रमाणे योगी पुरुषाने परमेश्वर प्राप्तीचा तीव्र ध्यास धरला पाहिजे. ईश्वराशी पूर्ण एकरूप होऊन जावे. इतके कि भक्त आणि देव ह्यांना ह्याचात फरक जाणवू नये. ईश्वराचा अंश बनून त्या सर्वात्मका भगवंतात भक्ताने पूर्णपणे विरघळून जावे. त्या परमात्म्यालाच आपले अस्तित्व बनवावे. परमेश्वर प्राप्तीतच योगी पुरुषाचा पुरुषार्थ साध्य होतो. ह्या करिता अवधूतांनी कुंभारीण माशीला आपला २४ वा गुरु बनवले.

श्री गुरुदेव दत्त...!!!

ऊर्णनाभी म्हणजे कोळी किंवा कातणी. हा कोळी अतिशय निर्विकारपणे जगतो. शाश्वततेचा लोभ करीत बसत नाही. कोळी त्याच्या पोटातून निघणाऱ्या द्रव्यापासून तंतू तयार करून त्याला हवे तसे जाळे विणतो. त्या जाळ्यावर अनेक क्रीडा करतो, लटकतो पुन्हा ते बनवलेले जाळे स्वतःच खाऊन टाकतो आणि पुन्हा नवीन जाळे तयार करतो. कातणी कोणाचाही बांधक नाही मुक्तपणे हव्या त्या जागी हवे तसे जाळे पुन्हा पुन्हा निर्माण करतो. ह्यावरून योग्याने हे लक्षात घ्यायला हवे कि परमेश्वर निराकार, निर्विकार आहे. तो कोणाचा बाधक नाहीये. त्यामुळे परमेश्वराला वाटले तर तो संपूर्ण विश्वाची पुनर्रचना करतो. म्हणूनच ह्या जगात घडणाऱ्या घटनांना योग्यांनी अधिक महत्व देणे व्यर्थ आहे. परमेश्वरा व्यतिरिक्त काहीच शाश्वत नाही हे सत्य मानावे, आणि परमेश्वर आज्ञेप्रमाणे चालावे.

श्री गुरुदेव दत्त...!!!

शरकर्ता म्हणजे बाण तयार करणारा कारागीर. एक दिवस अवधूतांना एक अपूर्व अनुभव आला, एक साधा बाण तयार करणारा कारागीर आपल्या कामामध्ये इतका गर्क होता कि त्याला आजूबाजूच्या परिस्थितीचा पूर्ण विसर पडला. तो आपले काम पूर्ण एकाग्र चित्ताने करत बसला होता. त्या शरकर्त्याच्या झोपडी शेजारून त्या नगरीच्या राजाची राजस्वारी पूर्ण जल्लोषात, वाजत-गाजत, सरंजामासहित गेली. परंतु त्या कोणत्याच गोष्टीचा त्या कारागीरावर काहीच परिणाम झाला नाही. तेव्हा त्या राजाचा सेवक खास त्या शरकर्त्या जवळ आला आणि त्याला विचारले कि, "ह्या वाटेने राजेसाहेबांची स्वारी जाऊन आपण आपले कार्य करीत बसलात, का आपल्याला ह्याची जाणीव झाली नाही?" तेव्हा तेवढ्याच नम्रपणे त्या कारागिराने उत्तर दिले, "महाशय मी माझ्या कर्मामध्ये गर्क असल्या कारणाने मला कसलेच अवलोकन झाले नाही, त्याबद्दल क्षमा असावी." ह्यावरून योगी पुरुषाने एकाग्रता आणि बाळगून ईश्वर चिंतन करावे. परमेश्वर स्वरूपात विलीन होऊन जावे. हाच मार्ग योग्याला मुक्ती प्राप्त करवून देऊ शकतो आणि सर्व कष्टातून सोडवू शकतो.

श्री गुरुदेव दत्त...!!!

 सर्प ह्या एकविसाव्या गुरुकडून एकांतवासाचा बोध होतो. सर्प हा एकाकी जगणारा जीव आहे. तो स्वतःचं घरसुद्धा बांधत नाही. मुंग्यांनी कष्टाने बनवलेल्या आयत्या वारुळात तो निवांत जाऊन वास्तव्य करतो. आणि पुन्हा मनात येईल तेव्हा मुक्तपणे संचार करीत राहतो. सर्प सहसा कोणाच्याही दृष्टीक्षेपात न पडता त्याचा तो एकटा विहार करतो. ह्यावरून योगी माणसाने मुक्तासंचारी असावे. निवाऱ्याची विवंचना न करता मुक्तसंचार करावा जिथे विसाव्यास जागा मिळेल तिथे काही क्षण विसावा घेऊन पुन्हा आपली मार्गक्रमणा चालू ठेवावी. त्याचप्रमाणे एकांतवास पत्करावा. योग्यांनी वाईट अथवा चांगल्यांची संगत न करता आपल्या जीवनाची एकाकी वाटचाल करावी जी त्याला परमेश्वरा नजीक पोहोचवेल.

श्री गुरुदेव दत्त...!!!